تێستی ئێکۆی دڵ یان ئێکۆکاردیۆگرافی
وەرگرتن لە شەپۆلەکانی دەنگ، ساختومانی ناوخۆی دڵ وەک وێنە نیشان دەدرێ و لە ڕاستیدا وەک ستانداردی ناسینی نەخۆشیەکانی دڵ دێتە ئەژمار. ئێکۆکاردیۆگراف تێستێکە کە بە کەڵک وەرگرتن لە شەپۆلەکانی دەنگی وێنەی گەرۆک لە دڵ دروست دەبێ.
جێبەجێ کردنی ئێکۆی دڵ پێویستی بە کەوتن لە نەخۆشخانە نییە. ئەنجامدانی ئێکۆی دڵ ئێشی نییە و نەشتەرگەریی نییە. ئێکۆکاردیۆگرافی تێستێکە بۆ یارمەتیدانی پزیشکی ئێوە بۆ مەبەستی ناسینی ئەستەنگەکانی دڵی ئێوە یان چلۆنایەتی کارکردی دڵ کەڵکی لێوەردەگیرێ.
هەموو جۆرە ئەکۆکاردیۆگرافی:
-ترانس تووڕاسیکی ئێکۆکاردیۆگرافی(TransthoracicEchocardiography)
باوترین و بەربڵاوترین جۆری ئێکۆکاردیۆگرافیە کە لە ئێستادا کەڵکی لێوەردەگیرێ و ڕەوشتێکی بێئێش نییە. هێرش نەبەر بەو واتایە کە هیچ جۆرە نەشتەرگەرییەک لەسەر لەش ناکرێ و هیچ ئامرازێکیش لە لەشی ئێوە ڕۆناکرێ.
– ئیستریس ئێکۆکاردیۆگرافی (Stress Echocardiography)
ئەو جۆرە لە ئێکۆکاردیۆگرافی لە ڕاستیدا بەشێک لە تێستی ئیسترلێسی دڵ(Cardio stress test) دێتە ئەژمار. لەو تێستەدا نەخۆش بە خواردنی دەرمان یان وەرزیش لە ژێر چاوەدێری پزیشکیدا دەبێتە هۆی لێدانی دڵ ئاسانتر دەناسرێن.
– ترانس ئیزۆفاژیال ئێکۆکاردیۆگرافی(Transesophageal Echocardiography)
ئائۆرت و هێندێک لە بەشەکانی دڵ لە ڕێگەی ترانس توراسیکی ئێکۆکاردیۆگرافی زۆر بە دژواری تاوتوێ دەکرێن، هەر بۆیە لە حاڵەتێکا پزیشک پێویستی بە تاوتوێ کردنی ئەو بەشانە بێ لە ترانس ئێزۆفاژیاڵی ئێکۆکاردیۆگرافی کەڵک وەردەگرێ. لەو حاڵەتەدا پڕوبی ئامێری ئێکۆکاردیۆگرافی کە بە کۆتایی بۆریەکی خوار بووەوە نووساندراوە لە ڕێگەی زارەوە دەچێتەی ناو قوڕقوڕۆچکەوە و لە ڕێگەی قوڕقوۆچکە پێکهاتەکانی پشتەوەی دڵ تاوتوێ دەکرێ.
– نیشاندانی گۆڕانکاریی دڵی کۆرپەڵە (Fetal Echocardiography)
ئەوانەی لە کاردیۆگرافی ئێکۆی دڵ نیشان دەدرێ:
- ئەندازە و شکڵی دڵ
- جۆری کارکردی گشتیی دڵ
- لاوازیی ڕووکار یان بەشێک لە دڵ و نەبوونی کارکردی دروستی ئەو
- ئاستەنگەکانی دەربیجەی دڵ
- بوونی خوێنی مەیو لە ناو دڵدا
ئێکۆکاردیۆگرافی و تێستی وەرزش بە شێوەی ناڕاستەوخۆ، ئاواڵەبوونی ڕەگەکانی کڕۆنێری دڵ تاوتوێ دەکەن و لە هیچ کام لەو دووانەدا بە شێوەیەکی وردبینانە نابیندرێن.
بۆ ناسینی وردی دەمارەکانی کڕۆنێری دەبێ لە شێوەی ئانژیۆگرافی کە وێنەهەڵگرتن لە دەمارەکانی دڵە کەڵک وەربگیرێ کە ئەو شێوەیە وەک ئێکۆکاردیۆگرافی پێویستی بە جیهازات و فەزایەکی تایبەتە.
لەو هەلومەرجانەی خوارەوە ئێکۆکاردیۆگرافی پێویستە:
- لە کاتێکدا کە کەسەکە لە دڵیەوە دەنگی نائاسایی دەبیسرێ
- لە کاتێکدا کەسەکە تەختی سینگی ئێشی هۆکار نەزاندراوی هەیە
- لە کاتێکدا کەسەکە کەموکووڕیەکی زگماکی هەیە
- لە کاتێکدا کەسەکە تووشی شاڵاوی دڵ بووە
- لە کاتێکدا کەسەکە تووشی تەوی ڕۆماتیزمیە
قۆناغەکانی ئێکۆکاردیۆگرافی:
- منداڵ لەسەر قەڕەوێڵەیەک لەسەر تەنیشت یان لەسەر پشت دەخەوێ
- پزیشک ژێلی تایبەت بە سەر پرۆبێک دادەکا و ئەو لەسەر شوێنی سینگی منداڵەکە دەجووڵێنێتەوە
- شەپۆلەکانی ژوورتر لە دەنگ و چەند وێنەیەک لە دڵی منداڵ و دەربیجەکانیدا ساز دەکەن (لە ئێکۆکاردیۆگرافیدا لە شەپۆلەکانی ئیکس کەڵک وەرناگیرێت)
- جووڵانەوەکانی دڵی منداڵەکە لەسەر شاشەی ویدیۆیی دەبیندرێ
- ئەو تێستە ئەغڵەب کەمتر لە 15 تا 20 خولەکی کات دەوێ
- ئەو تێستە ئێش و ئاریشەی نییە
- پزیشک لەبارەی ئاکامەکانی تێست لەگەڵ هاوڕێی نەخۆشخانەی منداڵەکە دەدوێ.
خستنی وێنەی ڕوونتر پێویستە کە پڕۆبی کاردیۆگرافی لە دڵی منداڵەکە نزیکتر بێ. لە ئاکامدا تێستێک بە ناوی ئێکۆکاردیۆگرافی قوڕقوڕۆچکە (TEE) ڕادەسپێردرێ.
لەو تێستەدا:
- پزیشک بە ئارامی بۆرەیەک لەگەڵ پرۆب لە دەرکی کۆتاییەکەوە لە کاتی قووتدان بۆ خواری گەرووی منداڵەکە بۆ ناو قوڕقوڕۆچکەی دەبا(قوڕقوڕۆچکە زاری ئێوە لەگەڵ گەدە بە یەکەوە دەلکێنێ)
- شەپۆلەکانی دەنگی هێندێک وێنەی هاوشێوەی ئەوەی کە لەسەرەوە باسی کرا ساز دەکەن.
- بە دوای ئەوەدا کە تێستەکان تەواو بوون پزیشک بە ئارامی پڕوپەکەی دەردەکێشێ.
- مومکینە منداڵەکە هەست بکا کۆخەی دێ.
لێدوانه‌کان
لێدوانێک بنووسە